نیمه شعبان شب قدر امت اسلام

نیمه شعبان شب قدر امت اسلام

حضرت صاحب ؛ مظهر اسمای الهی

آنچه در ایام میلاد ولی عصر(أرواحنا فداه) شایسته طرح است، سه فصل است؛ فصل اول شناخت خود آن حضرت است. فصل دوم شناخت برنامه های آن حضرت است. فصل سوم شناخت وظیفه منتظران ظهور آن حضرت. اما فصل اول؛ وقتی ما می توانیم آن حضرت را بشناسیم که معنای خلافت الهی را شناخته باشیم. چون برجسته ترین لقب انسان کامل این است که او خلیفه خداست. خلیفه همواره از خلف و پشت سر و در زمان غیبت آن منوب عنه ظهور دارد. اگر کسی در جائی نباشد و غیبت کند، در خلف او، پشت سر او کسی که جای او بنشیند و کار او را انجام دهد، می شود خلیفه او. ولی اگر موجودی غیبت نداشت، همه جا حضور داشت، یا چنین موجودی اصلاً خلیفه ندارد، یا خلیفه او مظهر تام اوست که همه جا به اذن او حضور و ظهور دارد. و چون خود ذات أقدس اله از انسان کامل به عنوان خلیفه یاد کرده است، معلوم می شود انسان کامل مقامی دارد که می تواند مظهر همه اسمای حسنای خدا باشد و آنچه برای ذات أقدس اله به نحو ازلی ثابت است، برای خلیفه او به نحو آیت و ظهور ثابت باشد. این مظهر هو الأول و الآخر(1)، این مظهر هو الظاهر و الباطن(2)، این مظهر هو معکم أین ما کنتم(3)، شایسته آن است که خلیفه خدا باشد. چنین موجودی را جز آفریدگار او و جز سایر انسانهای کامل کسی به کنه نمی شناسد! آنچه که مربوط به وجود مبارک ولی عصر (أرواحنا فداه) است، همان مقام شامخ خلافت خداست که همه جا حضور و ظهور دارد. چون همه جا حضور و ظهور دارد، در همه شئون به عنوان آیت کبرای حق حضور دارد، در همه مراحل از لطف و فیض و فوز خاص خدا برخوردار است. چون در تمام نشئات آیت کبرای خداست و مظهر اسم أعظم اوست. چنین موجودی گاهی به صورت امام، گاهی به صورت پیغمبر معرفی می شود و خداوند برای اینکه به جوامع انسانی برساند، چنین انسانی برتر از فرشته است؛ زیرا پیام هر فرشته این است: ما منّا الا و له مقام معلوم(4). لذا فرشته توان آن را ندارد که خلیفه خدایی باشد که بکل شیء محیط(5) است و علی کل شیء شهید(6). این انسان کامل که در همه جا مظهر خداست، خدا هم به تمام شئون او درود می فرستد؛ گاهی به این صورت بیان می کند که سلام علی نوح فی العالمین(7). یعنی در تمام نشئات هستی سلام و درود بر روان پاک نوح باد! گاهی این سلام عالمی و جهانی را باز می کند و تفصیل می دهد، نظیر آنچه درباره یحیی و عیسی (علیهم السلام) آمده است که: سلام علیه یوم ولد و یوم یموت و یوم یبعث حیاً(8). یا والسلام علی یوم ولدت و یوم أموت و یوم ابعث حیاً(9). این موجود در عالم طبیعت، مثال و عدل مورد سلامت و تسلیم حق است. این موجود در دنیا و برزخ و قیامت مورد تسلیم حق است، این موجود در گذشته و حال و آینده مورد سلام و تسلیم الهی است. گاهی همین معنا که درباره نوح ذکر شد، یا همین معنا که درباره یحیی و عیسی (علیهم الصلاه و علیهم السلام)ذکر شد، در زیارت آل یاسین که از برجسته ترین زیارت وجود مبارک ولی عصر است، به پیشگاه آن حضرت چنین عرض می کنیم که سلام بر تو آن وقتی که رکوع می روی، سلام بر تو آن وقتی که سجده می کنی، سلام بر تو آن وقتی که نماز می خوانی، سلام بر تو آن وقت که قرآن قرائت می کنی! و السلام علیک حین تقوم، السلام علیک حین تقرء و تبین، و السلام علیک حین ترکع و تسجد، والسلام علیک فی آناء لیلک و اطراف نهارک(10).
یعنی بر تمام شئون تو سلام! بر تمام حالات تو سلام! بر تمام تعلیم و تزکیه تو سلام! بر تمام قیام و قعود تو سلام! چون تو خلیفه خدائی، چون تو شایسته سلام علی ولی العصر فی العالمین هستی و شایسته همان سلام یحیی و عیسی. چنین انسان کاملی می شود خلیفه خدا. این عصاره ای از فصل اول که درباره ولایت کلی و شخصیت این خلیفه الهی به نام ولی عصر (أرواحنا فداه)!

قیام ، تامین حکومت و گسترش عدل :

اما فصل دوم که تحلیل برنامه های آن حضرت است؛ آنچه از روایاتی که مربوط به برنامه بقیه الله (أرواح من سواه فداه) برمی آید، آن سه مرحله است؛ چون وجود مبارک ولی عصر (أرواحنا فداه) مظهر این نام مقدس خداست که قیام را به همراه دارد، یکی از اسمای حسنای ذات أقدس اله همین اسمی است که دیانت به او قیام دارد. خدا قیام دارد. اولین کار قیام خدا نشر توحید است، بعد تأسیس حکومت قسط و عدل است، بعد گسترش قسط و عدل در جوامع انسانی استاما آن مطلب اول در سوره مبارکه آل عمران بیان شده است که شهدالله أنه لا اله الا هو الملائکه و اولوا العلم قائماً بالقسط (11). خدا که قائم بالقسط است، شاهد بر توحید است. زیرا در جهان چون قسط و عدل ونظم نیست، پس بیش از یک مبدا حاکم نیست، بیش از یک مبدا آفریدگار و پروردگار نیست! این قیام به قسط که سند وحدانیت و نشر توحید است، اولین برنامه ولی عصر (ارواحنا فداه) است. ازامامان معصوم (علیهم السلام) رسیده است: روزگاری می رسد که جهان پر از جور و ظلم می شود. و منظور از جور و ظلم در این مطلب اول جرم اعتقادی و ظلم شرکی و فکری است. فرمودند: روزی می رسد که هیچ کس نمی تواند بگوید الله، مگر مستخفیاً. در خفا می گوید:لا اله الاالله. آنچه در علن است و در همه جا حاکم است شرک است و شرک ظلم عظیم است. این ظلم اعتقادی که جهان گستر شد، با ظهور ولی عصر (ارواحنا فداه) رخت برمی بندد و آن قسط و عدل و قیام به قسط و عدل توحیدی منتشر می شود و بشریت به عدل وحدانیت می رسند و به قسط توحید بار می یابند. سراسر عالم را لااله الاالله احاطه می کند و در چهره پرچم پرافتخار ولی اش نوشته است: البیعه لله. این اولین ظهور قیام آن حضرت است که او قائم بالقسط است و مظهر این نام مبارک است و آن شرک و ظلم شرکی را برمی دارد و عدل توحیدی را به عنوان بهترین عقیده گسترش می دهد. وقتی مردم را موحد کرد، به فکر تاسیس حکومت اسلامی است. چون وعدالله الذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنهم فی الارض و لیمکننهم فی الارض و لیستخلفنهم و لیمکننهم فی الارض (12). وعده خدا آنگاه انجاز می شود، وجود مبارک اش حکومتی تشکیل می دهد براساس البیعه لله که این حکومت به نام دولت حق است.
وقتی هم که متولد شد، و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض (13) را قرائت کرد. اینها که مستضعف در زمین اند، عظیم در ملکوت اند! اینها مستضعف نیستند نزد فرشته ها. اینها دعی فی ملکوت السموات عظیماً (14). لکن مستضعف در زمین اند. این مستضعفان در زمین وارثان الهی اند، از طرف ذات اقدس اله به امامت و رهبری بارمی یابند، و خداوند همانطوری که با بعثت و رسالت و نبوت بر مومنین منت نهاد، لقد من الله علی المومنین (15)، با امامت خاتم اوصیاء وخاتم اولیاء بر مومنین منت می نهد و نرید ان نمن علی الذین استضعفوا فی الارض ونجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثین. این امامت است که همتای آن نبوت و رسالت است و مایه منت. منت آن نعمت عظمی است که حمل اش و هضم اش دشوار است! این دومین مطلب و برنامه وجود مبارک ولی عصر که براساس الذین ان مکناهم فی الارض اقام الصلاه و اتوا الزکاه و امروا بالمعروف و نهوا عن المنکر و لله عاقبه الامور (16) عمل می کند. حکومت، حکومت قسط و عدل است.
حال اگر هیئت حاکمه حق بودند، اگر قوانین حق بود، اگر دستگاه قضایی حق بود، دستگاه اجرایی حق بود، توده مردم هم حق پذیراند و به حق عمل می کنند. اینجا است که آیه سوره مبارکه حدید جامه عمل می پوشد که لیقوم الناس بالقسط (17). همه مردم می شوند قائم بالقسط؛ اما تحت رهبری کسی که مظهر قائماً بالقسط است و آن وجود مبارک ولی عصر است که این ایام مخصوص آن حضرت است از نظر ظهور.

در عصر غیبت یا منتظریم یا جاهل !

اما فصل سوم که وظیفه مردم و امت اسلامی در عصر غیبت است؛ این وظیفه بعد از آن معرفت فراهم می شود. ما از چیزی پاس می داریم که او را بشناسیم. منتظر شیء یا شخصی هستیم که او را بشناسیم. اگر او را درست شناختیم، منتظر او خواهیم بود و اگر او را نشناختیم، منتظر نیستیم. اما اینچنین نیست که اگر کسی منتظر نبود، حیات معقول دارد و زنده است. انسان در عصر غیبت یا منتظر است، یا گرفتار جاهلیت. ما در عصر غیبت شق سوم و قسم سوم نداریم. یا مردم منتظران راستین ظهور ولی عصر (ارواحنا فداه)اند، یا اگر منتظر نشدند، در جاهلیت به سر می برندبرهان مسئله این است: این سخن به تعبیرات گوناگون از همه معصومین (علیهم الصلاه و علیهم السلام) رسیده است که زمین بی حجت نخواهد بود. این حجتی که در این نصوص دارد لولا الحجه لساخت الارض (18). این حجت فقهی نیست. این حجت اصولی نیست. این ظاهر یک آیه یا یک ظاهر حدیث نیست. این اجماع یا شهرت نیست. منظور از این حجت آن خلیفه خدا، آن انسان کامل، آن مظهر اسم اعظم که هم تشریع از اوست به اذن خدا، هم تکوین از اوست به اذن خدا. اگر چه این رابطه ای رخت بربندد، فیض به مردم نمی رسد، ساخت الارض باهلها.
در سوره انبیاء ذات أقدس اله اهمیت توحید را طرحی بیان می کند که می فرماید: اگر توحید نباشد و شرک در عالم حکومت کند، لوکان فیهما الهه الاالله لفسدتا(19). این نصوص مظهریت همان آیه سوره انبیاء را تبیین می کند. یعنی اگر گیرنده فیض نباشد از طرف خدا، و رساننده فیض نباشد از طرف خدا، این رابطه قطع شود، فیض به انسان ها نمی رسد. وقتی فیض به انسان و اهل زمین نرسید، این زمین رخت برمی بندد.اینکه گفتند: احیانا شب نیمه شعبان شب قدر است. برای آن است که وقتی چنین عنصر کاملی، انسان کاملی ظهور می کند، آن رابطه خاص و فیض رسانی ذات أقدس اله تجلی مخصوص دارد. گرچه سراسر جهان هستی تجلی خداست؛ الحمدلله المتجلی لخلقه بخلقه(20). اما شب قدر جای نزول قرآن است، مقدرات تقدیر می شود.
شب نیمه شعبان جای میلاد ولی عصر است، مقدرات تدوین می شوند. مقدمات اولیه مقدرات در نیمه شعبان، تعقیب اش در نوزده ماه مبارک، تکمیل نیمه نهایی اش در 21 ماه مبارک رمضان و تکمیل تام اش در بیست و سوم ماه مبارک! شبی که امام به دنیا می آید، مثل شبی که قرآن نازل می شود، حرمت قدر دارد. و اگر حرمت قدر دارد، فرشتگان در شب قدر نازل می شوند. این همه ملائکه که در شب قدر نازل می شوند و مستقیما مهماندار همه فرشتگان وجود مبارک ولی عصر (أرواحنا فداه) است، اگر ما او را درست بشناسیم و منتظر او باشیم، حتما فیض فرشتگان فرو آمده به ما هم می رسد. تنها خواسته ما در چنین شبی این نباشد که بیماران را شفا بدهند یا مشکلات مالی را حل کنند. مخصوصا طلاب علوم عالم ربانی شدن، مؤلف خوب شدن، محقق خوب شدن، فقیه خوب شدن، مفسر خوب شدن، حکیم خوب شدن، متکلم خوب شدن را در این شب ها از ذات أقدس اله به برکت مولود میلاد بخواهند. به برکت نزول فرشته ها مسئلت کنند؛ استقرار نظام، دوام نظام، گسترش نظام، تحکیم نظام در سراسر گیتی را از ذات أقدس اله مسئلت کنند. همت های بلند مایه استجابت های دعا خواهد بود. به هر تقدیر ما وقتی منتظر آن حضرتیم که حضرت را بشناسیم. وقتی حضرت را می شناسیم که بدانیم در هر عصری انسان کامل موجود هست. تنهامهدی موعود نیست که دیگران هم معتقدند! فرق ما با دیگران این است که ما به مهدی موجود موعود معتقدیم. وگرنه کدام مسلمان غیرشیعه است که به مهدی موعود معتقد نباشد! در پایان زمان و آخر الزمان انسان وارسته ای ظهور می کند، نام مبارک اش کذا لقب پربرکت اش مهدی، به اسم قیام ظهور می کند، این را غالب مسلمین معتقدند. اما خصیصه ما امامیه و اثنی عشریه این است: معتقدیم به مهدی موجود موعود (علیه و علی آبائه آلاف التحیه والثناء). پس چنین انسانی موجود است، اولا که هیچ عصری از چنین انسانی خالی نیست، وگرنه لساخت الأرض بأهلها. و در بسیاری از روایات آمده است که حجتی از ما خالی نیست که مبادا کسی حجت را به معنای جامع و شامل معنا کند. فرمودند: از خاندان ماست، از ماست، هرگز زمانی نمی آید که زمین از ما خالی باشد!

اگر امام را نشناسیم ...

مطلب بعدی آن است که از رسول گرامی رسیده و فریقین نقل کرده اند، من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتتا جاهلیه(21). اگر کسی بمیرد و ولی عصرش را نشناسد، مرگ او، مرگ جاهلیت است. چون مرگ عصاره حیات است، اگر مرگ جاهلیت بود، یقینا حیات، حیات جاهلی است. ممکن نیست حیات معقول باشد، مرگ جاهلی! کما تعیشون تموتوا! اگر مرگ جاهلیت شد، نشان می دهد که حیات، حیات جاهلی است.خوب، اگر کسی امام اش را نشناسد، منتظر او نیست. و اگر منتظر او نبود، حیات او حیات جاهلی است. در جاهلیت به سر می برد. ممکن است کسی به حسب ظاهر در خدمت قرآن باشد، در مسجد پیغمبر باشد، در جایگاه پیغمبر نماز بخواند، ولی حیات او حیات جاهلیت باشد! فاطمه کبری، فاطمه زهرا، سیده نساء عالمیان (علیها آلاف التحیه والثناء) در هنگام استرداد حق خلافت و ولایت در مسجد مدینه چنین فرمود: افحکم الجاهلیه یبغون و من احسن من الله حکما لقوم یوقنون(22). بنابراین اگر کسی امام زمان اش را نشناسد، یقینا منتظر او هم نخواهد بود. وقتی نشناخت و منتظر نبود، حیات او می شود حیات جاهلیت. و چون حیات اش حیات جاهلی است. مرگ او هم مرگ جاهلیت است. ولی وقتی امام اش را شناخت که او همه کارهای ما را به اذن خدا می داند، مظهر قائم علی کل نفس یما کسبت (32) هست، چنین انسانی منتظر اوست. و انتظار را هم از نظر فرهنگی معنا کردند، هم از نظر نظامی.
از نظر فرهنگی از وجود مبارک امام رضا (علیه و علی آبائه و ابنائه آلاف التحیه والثناء) رسیده است که رحم الله امرء حدث نفسه علینا و احیا امرنا(42). در عصر غیبت منتظر حیرت باشد به این نحو که خود را در محدوده امر ما منحصر کند و از قلمرو دستورات ما بیرون نرود، این درباره خودسازی. تلاش و کوشش این باشد که امور ما، معارف ما، مآثر ما، مکتب ما را احیاء کند، این درباره احیای دیگران. رحم الله امرء، رحم الله عبدا حدث نفسه علینا و احیا امرنا.
آنگاه یکی از شاگردان عرض می کند: آیا الآن که ما در ستم و رنج و محدویت و محرومیت به سر می بریم، عبادت ما، اطاعت ما، نماز ما فضیلت دارد یا نه؟ حضرت فضائل فراوانی ذکر می کند، بعد می فرماید: فضیلت عظمی مال آن دولت حق و حکومت حق است که به وسیله آخرین ولی خدا ظهور می کند. پس اگر کسی ولی الهی را شناخت، امرش را احیاء می کند و جان خود را در محدوده امر او منحصر می کند تا فیض الهی از باطن او نشأت بگیرد.

انقلاب درونی ولی عصر ( عج):

ولی عصر چندین کار دارد؛ یکی از کارهائی که منتظران باید به آن فیض برسند این است؛ به تعبیر سیدنا الاستاد علامه طباطبائی (رضوان الله تعالی علیه) امامان الهی، امامت به معنای اعم از انبیاء هم به این امامت به معنای اعم رسیده اند، آنها رهبری دلها را به عهده دارند. خداوند درباره اولیا خاص خود چنین فرمود: و جعلنا هم ائمه یهدون یامرنا (52). یعنی این انبیای الهی، این اولیای الهی را من رهبران فکری مردم قرار دادم. اینها مردم را با دستورات غیبی من هدایت می کنند. یهدون یامرنا.
یک امر ظاهری است که این هنگام ظهور پدید می آید، تأسیس حکومت است، اجرای حدود است و مانند آن. یک امری است که در بسیاری از آیات قرآنی چهره ملکوتی را نشان می دهد که انما امره اذا اراد شیئاً ان یقول له کن فیکون (62). امر خدا با تدریج نیست. آن چهره تدریجی نشئه طبیعت را ارائه می کند. قدر اقواتها فی اربعه ایام (72) و مانند آن.
کاری که خدا برای بشر عادی می کند در طی فصول چهارگانه است و دوازده ماهه! قدر اقواتها فی اربعه ایام. اما کاری که برای مردم (سلام الله علیها) می کند، همان است که زکریا را شگفت انگیز کرد؛ کلما دخل علیها زکریا المحراب وجد عندها رزقا، قال یا مریم انا لک هذا قالت هو من عندالله ان الله یرزق من
یشاء (82). این چنین رزقی می شود ملکوت که با کن فیکون حل است. اولیای الهی که رهبران دلهای مردم اند، یهدون بامرنا یند. یعنی با کن فیکون کار می کنند. آن نازل ترین حاجت حل مشکلات مادی است.
اگر کسی بخواهد منقلب بشود، از جهل به علم منقلب بشود، از ظلم به عدل منقلب بشود، از سوء خاتمت به حسن عاقبت منتقل بشود، از دوزخ به بهشت منتقل بشود، این با کن فیکون ای است که ولی عصر به اذن خدا انجام می دهد. آن تحولاتی که در انسان پدید می آید، این کار حوزه و دانشگاه نیست! آن انقلابی که در انسان رخنه می کند، کار مدرسه و مکتب نیست! نمونه ای از آن انقلاب را در انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام راحل (رضوان الله تعالی علیه) دیده ایم که کل مملکت عوض شد و نمونه بارز را در این دفاع مقدس هشت ساله دیده ایم که طبق بیان نورانی امام سجاد (سلام الله علیه) هیچ پدری به فکر فرزند نبود و هیچ شوهری به فکر همسر نبود، دعای امام سجاد چهره ملکوتی دارد. اینها یهدون بامرنایند. آنکه فرزند خردسالش را می بوید و می بوسد و برای همیشه رها می کند و به خط مقدم می رود، این با تحول درونی قلب است و دیگر هیچ! این با درس و بحث پدید نمی آید! اگر آن شور و شوق نبود که این مملکت محفوظ نبود! در روایات اصحاب حضرت دارد: کهن سال و سالمند در بین اصحاب ولی عصر مثل نمک طعام است! بسیار کم است. غالب اصحاب ولی عصر (ارواحنا فداه) را نسل جوان تشکیل می دهند، اینها که اشتیاق شان به طبیعت زیاد است، براساس یهدون بامرنای ولی عصر متحول می شوند. با کن فیکون متحول می شوند. وگرنه این جهان رهبران فراوانی دیده است که گاهی نهصد و پنجاه سال رنج کشیدند، ولی طرفی نبستند مثل نوح. تا وجود مبارک ولی عصر مظهر قائماً بالقسط نباشد و دلها را متحول نکند، حکومت جهانی پدید نمی آید!
بهترین انتظار آن است که انسان قلب را در اختیار کسی قرار بدهد که او به ا ذن خدا زیر و رو کند؛ یهدون بامرنا! انسان اگر متحول شد و منقلب شد، عالم را در کام خود شیوا و شیرین می بیند. چیزی برای او تلخ نیست. هیچ حادثه ای آن توان را ندارد که قلب متحول شده را قبض کند! الا آن اولیاء الهی لا خوف علیهم و لا هم یحزنون (92). این اختصاص به قیامت ندارد؛ در دنیا هم اینچنین است. پس کسی منتظر آن حضرت است که حضرت را بشناسد! و اگر شناخت، حیات او حیات معقول است، انتظار او انتظار معقول. و اگر نشاخت، حیات او حیات جاهلی است، مرگ او مرگ جاهلی است. چنین موجودی منتظر نخواهد بود.
امیدواریم ذات اقدس اله آن توفیق را مرحمت کند که هم ذات مبارک ولی مان را درست بشناسیم و هم برنامه های حکومت و دولت آن حضرت را درست ارزیابی کنیم، و هم وظیفه خود را در عصر غیبت که احیای امر آن حضرت است عمل کنیم، آنگاه قلب ما شایسته آن بشود که مجرای فیض ولی مان قرار گیرد و جزء یهدون بامرنا بشود.وقتی قلب هدایت شود، قالب و بدن هم به دنبال قلب هدایت شده حرکت می کند! امشب دعای کمیل را خواهید خواند، آن صلوات مخصوص ای که در هنگام زوال شمس در هر روز شعبان مستحب است و وجود مبارک امام سجاد (سلام الله علیه) می خواند، می خوانید و احیاناً شب قدر است، مقدرات کل نظام را از ذات اقدس اله مسئلت کنید؛ چیزهائی بخواهید و از خدا بخواهید که ماندنی باشد برای همه و برای خود